Nederlandse Onafhankelijkheidsrede 2020 door Herman van Rompuy

Herman van Rompuy, voormalig voorzitter van de Europese Raad en premier van België, zal dit jaar de Nederlandse Onafhankelijkheidsrede uitspreken. Voor de Nederlandse Onafhankelijkheidsrede wordt jaarlijks een vooraanstaande en bekende (internationale) gezagsdrager, politicus, wetenschapper, opinieleider of journalist gevraagd. Zij of hij kan uit hoofde van functie, positie of inzicht bijdragen aan de duiding van ontwikkelingen in het denken over onafhankelijkheid. In 2018 werd de rede uitgesproken door Piet Heijn Donner, destijds vicevoorzitter van de Raad van State. Vorig jaar nam Jan Terlouw de Onafhankelijkheidrede voor zijn rekening.

Doorgaans valt de Onafhankelijkheidsrede samen met de officiële viering van de Nederlandse onafhankelijkheid op 26 juli, georganiseerd door de Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid. Deze datum heeft betrekking op de ondertekening in 1581 van het Plakkaat van Verlatinge, waarmee destijds de Staten-Generaal de Koning van Spanje als landheer ‘verlieten’ en dat wel gezien wordt als de geboorteakte van Nederland. Wegens corona is dit jaar gekozen voor 13 december, ook een toepasselijke historische datum, omdat op die dag in 1580 Willem van Oranje zijn ‘Apologie’ aan de Staten-Generaal der Nederlanden aanbood.

Nadere informatie:
Herman Nieuwenhuis, bestuurslid Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid, tel. +31 6 53 58 60 57

Doelstellingen

De Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid streeft naar het bewerkstelligen van belangstelling en waardering voor de unieke Nederlandse onafhankelijkheidsgeschiedenis, met het Plakkaat van Verlatinge als belangrijke getuigenis daarvan. Vandaaruit wordt de geschiedenis van de onafhankelijkheid van staten (en van Nederland in het bijzonder) verbonden aan het zelfbeschikkingsrecht van volkeren en de relevantie van beide voor democratie en wereldvrede.
In tweede instantie streeft het Comité naar een officieel erkende nationale feestdag ter herdenking van de onafhankelijkheid van de soevereine Nederlandse staat. Deze dag zou mogelijk verbonden kunnen worden aan andere herdenkingen, zoals de bevrijding van Nederland in de recente geschiedenis.

Het bestuur van de  stichting bestaat uit Luigi van Leeuwen, voorzitter, Hugo Roos, Rein Breeman, secretaris-penningmeester, Cees de Veer, Anton van Hooff, Maud Knook, Geerten Waling en Herman Nieuwenhuis.

Apologie

De Apologie van Willem van Oranje is de verdediging tegen zijn ban door Filips II, koning van Spanje en heer der Nederlanden. Van Oranje’s hofprediker Loyseleur de Villiers schreef het stuk, in nauwe samenwerking met twee vooraanstaande Hugenoten, Hubert Languet en Philippe du Plessis-Mornay. De Apologie werd op 13 december 1580 aan de Staten-Generaal der Nederlanden aangeboden. Op 17 december 1580 besloten de Staten-Generaal de Apologie als pamflet te laten drukken en ruim te verspreiden.