De Nederlandse Onafhankelijkheidsrede wordt uitgesproken door een vooraanstaande en bekende (internationale) gezagsdrager, politicus, wetenschapper, opinieleider of journalist, die uit hoofde van functie, positie of inzicht kan bijdragen aan de duiding van ontwikkelingen in het denken over onafhankelijkheid. 

De line-up van sprekers tot nu toe is van hoge kwaliteit en senioriteit. In 2018 werd de rede  gehouden door Piet Heijn Donner, destijds vicevoorzitter van de Raad van State en dus de ‘onderkoning’ van Nederland. Het jaar daarop sprak onze oud-vicepremier Jan Terlouw de Onafhankelijkheidsrede uit. In 2020 gaf Herman van Rompuy, voormalig voorzitter van de Europese Raad en premier van België, in zijn Onafhankelijkheidsrede een analyse van het belang van Europa voor de onafhankelijkheid van staten. Het jaar erna sprak vooraanstaand NRC-correspondent en publiciste Caroline de Gruyter. In 2022 stond de gehele viering in het teken van de onafhankelijkheidsstrijd van Oekraïne. Het land vaardigde de internationaal bekende schrijver Andrej Kurkov af om de Onafhankelijkheidsrede te komen geven. In 2023 kwam de voormalig president van Letland, mevrouw Vaira Vīķe-Freiberga, naar Wassenaar om haar visie op statelijke onafhankelijkheid ten beste te geven.

In 2024 staat de viering op 26 juli in het teken van denken over onafhankelijkheid in het Midden-Oosten. De spreker is prof. dr. Afshin Ellian (Universiteit Leiden), eminent rechtsgeleerde en voormalig vluchteling uit Iran. Hij zal spreken over ‘Statelijke onafhankelijkheid: tussen Oemma en natiestaat’.