Nederland verklaarde zich op 26 juli 1581 onafhankelijk van Spanje met de ondertekening door de Staten-Generaal van het ‘Placcaat van Verlatinghe’. Dit Plakkaat, waarmee de Staten-Generaal de Koning van Spanje als landheer ‘verlieten’, kan gezien worden als de Nederlandse Onafhankelijkheidsverklaring en is daarmee wereldwijd de eerste in zijn soort. 

Dat concludeerde ook de historicus Anton van Hooff – bestuurslid van onze stichting – in een studie. Het Plakkaat heeft al het pathos dat dergelijke verklaringen – en ook de Amerikaanse Declaration of Independence van 1776 – kenmerkt. Het beroep op mensenrechten als volkssoevereiniteit en gewetensvrijheid maakt het Plakkaat tot een uniek voorloper in zijn soort, aldus dit onderzoek.

De Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid heeft de conclusies van Van Hooff tot de hare gemaakt door 26 juli te beschouwen als de Nederlandse Onafhankelijkheidsdag. Op die dag wordt sinds 2018 een officiële bijeenkomst georganiseerd met historische beschouwingen, maar vooral ook bijdragen van mensen die over statelijke onafhankelijkheid hebben nagedacht en visies kunnen geven over de toekomst ervan in een globaliserende wereld. 

Onze Dutch Independence Address (de Onafhankelijkheidslezing) en de uitreiking van de Dutch Independence Award (de Onafhankelijkheidsprijs) vinden ieder jaar op 26 juli plaats.

De bijeenkomsten werden in 2018 en 2019 VC (voor Corona) gehouden in de zaal van de Eerste Kamer. Helaas is dat door de renovatie niet meer mogelijk. Maar inmiddels hebben wij prachtig onderdak gevonden in de lommerrijke omgeving van de gemeente Wassenaar, waar men ons  in 2022 en 2023 Raadhuis de Paauw ter beschikking heeft gesteld. Zoals ook het presidium van de Eerste Kamer zijn wij het gemeentebestuur van Wassenaar daarvoor zeer erkentelijk. 

De Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid zou graag zien dat Onafhankelijkheidsdag een nationale feestdag zou zijn. Want naast onze bevrijding mogen wij ook bij de onafhankelijkheid van ons land stilstaan. Discussies over wat daarvoor dan de geëigende datum zou zijn, mogen echter niet een sta in de weg vormen en daarom kunnen wij ons ook voorstellen dat 5 mei ook een beetje independence day gaat worden.