Herman van Rompuy, voormalig voorzitter van de Europese Raad en premier van België, zal dit jaar de Nederlandse Onafhankelijkheidsrede uitspreken. Voor de Nederlandse Onafhankelijkheidsrede wordt jaarlijks een vooraanstaande en bekende (internationale) gezagsdrager, politicus, wetenschapper, opinieleider of journalist gevraagd. Zij of hij kan uit hoofde van functie, positie of inzicht bijdragen aan de duiding van ontwikkelingen in het denken over onafhankelijkheid. In 2018 werd de rede uitgesproken door Piet Heijn Donner, destijds vicevoorzitter van de Raad van State. Vorig jaar nam Jan Terlouw de Onafhankelijkheidrede voor zijn rekening.

Doorgaans valt de Onafhankelijkheidsrede samen met de officiële viering van de Nederlandse onafhankelijkheid op 26 juli, georganiseerd door de Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid. Deze datum heeft betrekking op de ondertekening in 1581 van het Plakkaat van Verlatinge, waarmee destijds de Staten-Generaal de Koning van Spanje als landheer ‘verlieten’ en dat wel gezien wordt als de geboorteakte van Nederland. Wegens corona is dit jaar gekozen voor 13 december, ook een toepasselijke historische datum, omdat op die dag in 1580 Willem van Oranje zijn ‘Apologie’ aan de Staten-Generaal der Nederlanden aanbood.

Nadere informatie:
Herman Nieuwenhuis, bestuurslid Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid, tel. +31 6 53 58 60 57

Doelstellingen

De Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid streeft naar het bewerkstelligen van belangstelling en waardering voor de unieke Nederlandse onafhankelijkheidsgeschiedenis, met het Plakkaat van Verlatinge als belangrijke getuigenis daarvan. Vandaaruit wordt de geschiedenis van de onafhankelijkheid van staten (en van Nederland in het bijzonder) verbonden aan het zelfbeschikkingsrecht van volkeren en de relevantie van beide voor democratie en wereldvrede.
In tweede instantie streeft het Comité naar een officieel erkende nationale feestdag ter herdenking van de onafhankelijkheid van de soevereine Nederlandse staat. Deze dag zou mogelijk verbonden kunnen worden aan andere herdenkingen, zoals de bevrijding van Nederland in de recente geschiedenis.

Het bestuur van de  stichting bestaat uit Luigi van Leeuwen, voorzitter, Hugo Roos, Rein Breeman, secretaris-penningmeester, Cees de Veer, Anton van Hooff, Maud Knook, Geerten Waling en Herman Nieuwenhuis.

Apologie

De Apologie van Willem van Oranje is de verdediging tegen zijn ban door Filips II, koning van Spanje en heer der Nederlanden. Van Oranje’s hofprediker Loyseleur de Villiers schreef het stuk, in nauwe samenwerking met twee vooraanstaande Hugenoten, Hubert Languet en Philippe du Plessis-Mornay. De Apologie werd op 13 december 1580 aan de Staten-Generaal der Nederlanden aangeboden. Op 17 december 1580 besloten de Staten-Generaal de Apologie als pamflet te laten drukken en ruim te verspreiden.

Wij vierden recent op 5 mei het terugkrijgen van onze Onafhankelijkheid. Tot 1940 vierden wij het terugkrijgen van onze Onafhankelijkheid op 18 Juni ter nagedachtenis aan de slag bij Waterloo in 1815.

Onder normale omstandigheden zouden wij het ‘voor het eerst verkrijgen’ van onze Onafhankelijkheid vieren op 26 juli aanstaande. Dit zou plaats vinden met het uitspreken van de Onafhankelijkheidsrede door Herman van Rompuy, aangevuld met een vertoog door Prof. Wim Voermans in het Gebouw van de Hoge Raad in Den Haag.  Helaas heeft het bestuur van Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid, in het kader van de Corona crisis, moeten besluiten om de organisatie van de viering uit te stellen.

Wij stellen ons nu voor deze viering te doen op 13 december 2020, de dag waarop wij normaal de Apologielezing organiseren ter nagedachtenis aan de Apologie van Willem van Oranje op 13 december 1580. Wij hopen U dan weer gezond en wel te mogen verwelkomen!

Als u op onze mailinglijst staat, ontvangt u rond september/oktober een e-mail met daarin meer details over het programma en de mogelijkheid om u aan te melden. Nog niet op de mailinglijst? Klik dan hier om u aan te melden.

Met vriendelijke groet,
Namens het bestuur
Rein Breeman, Secretaris

De traditionele Apologielezing van afgelopen 13 december 2019 in het Nationaal Archief te Den Haag, met meer dan 50 deelnemers, was een succes. Dit was te danken aan de twee inleiders Marianne Eekhout, conservator van het Dordts Museum (op de foto hieronder met onze voorzitter Luigi van Leeuwen) en ons mede bestuurslid Geerten Waling. De presentatie van Marianne Eekhout staat nu online.

Bron: NOS

De documenten die ten grondslag hebben gelegen aan het ontstaan van de Nederlandse staat worden vanaf medio volgend jaar permanent tentoongesteld. Minister Van Engelshoven van Onderwijs schrijft aan de Tweede Kamer dat mensen makkelijk toegang moeten krijgen tot de ‘geboortepapieren’ van ons land.

Lees het hele bericht

Ga naar het officiële bericht van de Rijksoverheid

Op vrijdag 13 december a.s. wordt er wederom een Apologielezing gehouden. Dit keer in het Nationaal Archief in Den Haag. De sprekers zijn Marianne Eekhout, conservator van het Dordts Museum en ons mede bestuurslid Geerten Waling, historicus, schrijver en columnist.

Op 30 oktober jl. hield prof. dr. Joop van den Berg, emeritus hoogleraar aan de universiteiten van Leiden (parlementaire geschiedenis) en Maastricht (parlementair stelsel), in Den Haag een Johan van Oldenbarneveltlezing met de titel ‘Van Oldenbarnevelt en de Nederlandse Constitutie’.

Dit geeft een goed inzicht in het begin van onze Republiek.

Lees hier de volledige tekst

Dat de geboortepapieren van Nederland steeds meer beginnen te leven, ook onder politici, blijkt wel uit een artikel in het AD.

Klik hier om het artikel te lezen

Tijdens de 2e officiële viering van de Nederlandse Onafhankelijkheid op 26 juli 2019 in de Eerste Kamer te Den Haag, werd een onderwijs hertaling van het Plakkaat van Verlatinghe uitgereikt aan een delegatie van docenten en scholieren uit het middelbaar onderwijs.

Zij hielpen dr. Anton van Hooff om het Plakkaat lees- en bruikbaar te maken voor leerlingen in het Voorgezet Onderwijs. Aan het document is een tekst over aard en plaats van het Plakkaat in de geschiedenis van de Nederlandse Opstand toegevoegd. Aandacht voor het ontstaan van een onafhankelijk Nederland moet volgens de Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid juist in het onderwijs meer aandacht krijgen. De hertaling zal voor dat doel beschikbaar worden gesteld.

Scholier Hannah Verbeek kreeg vervolgens de gelegenheid om een korte reactie te geven.

Lees hier de speech van Hannah Verbeek

Historicus en Amerika-deskundige Willem Post opent de 2e officiële viering van de Nederlandse Onafhankelijkheid op 26 juli jl. in de Eerste Kamer met een feestelijk ‘happy birthday!’, zoals gebruikelijk in de Verenigde Staten op 4 juli, als wordt gevierd dat op die dag in 1776 de ‘founding fathers’ de Onafhankelijkheidsverklaring tekenden. Dat is een uniek document dat niet alleen aan het begin staat van de ‘USA’, maar dat ook een belangrijke stap betekende in de ontwikkeling van de democratische rechtsstaat wereldwijd. Maar wat veel Amerikanen vergeten, is dat de Declaration of Independence gebaseerd en geïnspireerd is op ideeën en principes die al in 1581 in de opstandige Nederlanden werden verwoord in… Juist, het Plakkaat van Verlating.

Van 1581, via de Glorious Revolution van 1688 in Engeland, zijn er vele directe en indirecte invloeden aan te wijzen van het Plakkaat van Verlating op de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring. Volgens Willem Post is het Plakkaat daarom een ‘universeel stuk’, dat ‘uitstijgt boven de nationale geschiedenis van Nederland’. Hoewel wij wat soberder en bescheidener zijn dan de Amerikanen, mag Nederland volgens hem best wat uitbundiger vieren dat het met het Plakkaat een internationaal ‘pronkjuweel van vrijheid’ in huis heeft.

Den Haag, 26 juli 2019 Politiek-maatschappelijke ontwikkelingen laten zien dat onafhankelijkheid van landen feitelijk niet bestaat. Want zodra naties bijvoorbeeld handel met elkaar drijven maken ze zich juist afhankelijk van elkaar. Onafhankelijk kun je zijn op een onbewoond eiland. Maar niet in een wereld die globaliseert, waarin alles met elkaar samenhangt. Dat zegt Jan Terlouw vandaag in de Nederlandse Onafhankelijkheidsrede in de Eerste Kamer der Staten Generaal. De vraag is daarom volgens Terlouw niet hoe we onafhankelijk blijven, maar in hoeverre we onze onafhankelijkheid waar die echt nodig en functioneel is, kunnen bewaken en bewaren.

Nederlandse Onafhankelijkheidsrede
De Onafhankelijkheidsrede wordt uitgesproken door een vooraanstaande en bekende (internationale) gezagsdrager, politicus, wetenschapper, opinieleider of journalist, die uit hoofde van functie, positie of inzicht kan bijdragen aan de duiding van ontwikkelingen in het denken over onafhankelijkheid. De eerste rede werd op 26 juli 2018 uitgesproken door Piet Heijn Donner, destijds vicevoorzitter van de Raad van State.

De Onafhankelijkheidsrede valt samen met de officiële viering van de Nederlandse onafhankelijkheid, georganiseerd door de Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid. De gekozen datum van 26 juli heeft betrekking op de ondertekening in 1581 van het Plakkaat van Verlatinge, waarmee destijds de Staten-Generaal de Koning van Spanje als landheer ‘verlieten’. Dit document werd begin 2018 door het televisiekijkend publiek verkozen tot ‘het Pronkstuk van Nederland’. De Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid beval het Plakkaat vorig jaar aan als de Nederlandse Onafhankelijkheidsverklaring. Daarmee zou het wereldwijd ‘t oudste document in zijn soort zijn.

Onafhankelijkheid in het onderwijs
Vandaag nemen bij de plechtigheid in de Eerste Kamer vijf leerlingen van het Fioretti College een hertaling van het Plakkaat in ontvangst. Zij hielpen Dr. Anton van Hooff om het Plakkaat lees- en bruikbaar te maken voor leerlingen in het Voorgezet Onderwijs. Aan het document is een tekst over aard en plaats van het Plakkaat in de geschiedenis van de Nederlandse Opstand toegevoegd. Aandacht voor het ontstaan van een onafhankelijk Nederland moet volgens de Stichting Nederlandse Onafhankelijkheid juist in het onderwijs meer aandacht krijgen. De hertaling zal voor dat doel beschikbaar worden gesteld.

Lees hier de rede van Jan Terlouw