Het Plakkaat van Verlatinghe; een product van de geest verovert de positie van ‘Pronkstuk van Nederland’
Slechts heel weinigen zullen vermoed hebben dat het Plakkaat van Verlatinghe vorige week vrijdag de eervolle positie zou weten te bereiken van Pronkstuk van Nederland. weliswaar waren er zeer sterke ambassadeurs die met gloedvolle redeneringen in het strijdperk zijn getreden. Dat doet niets af aan het feit dat middels een telefonisch ‘referendum’ iets heel bijzonders is gebeurd. Een product van de geest van een ver vervlogen tijd is door de stemmers verkozen boven de andere niet geringe iconen. Het zegt wellicht iets over de betekenis die producten van de geest hebben in ons land. Soms lijkt het erop dat het materiële meer betekenis heeft dan het geestelijke. Maar soms is kennelijk het tegendeel waar. Dat is verheugend te noemen. Er is nog iets wat opviel. Erik Scherder sprak ik zijn betoog over het Plakkaat vaak over de moed die onze voorouders aan de dag legden toen uit de hand van Jan van Asseliers de tekst van het Plakkaat vloeide. De betekenis van die stelling moet niet onderschat worden. In de tijd dat de griffier schreef stonden de krijgskansen er voor de opstandige gewesten niet bijster gelukkig voor. Er moest rekening gehouden worden met een hard optreden van de Spanjaarden. Landvoogd Hertog van Alva is op dat moment nog in functie en voert een sterk repressief beleid. eerst in 1582 krijgt hij een andere opdracht buiten de Nederlanden. Het Plakkaat dient te worden beschouwd als een daad van hoogverraad. Daarop staat de doodstraf. Zouden de Spanjaarden gewonnen hebben dan stond het lot van de ondertekenaars vast. De tijd van de ‘Tien Jaren’ van Fruin waren nog niet aangebroken. Daarop kon in 1581 nog niemand hopen. Het is plakkaat is een wonder van moed, krijgslust en optimisme. Dat mag gevierd worden! de datering van het Plakkaat verdient het om onze nationale Onafhankelijkheid te zijn!